در مسیر حرکت شاهد خیل عظیم عزادارانی بودم که در قالب دستههای عزاداری به طرف امامزاده در حرکت بودند و زنان و مردانی که کودکان خردسال رابه همراه داشتند، به تماشای این دستهها میپرداختند و با آنها هم نوایی میکردند و برخی نیز به مظلومیت امام حسین و یارانش میگریستند.
در همین هنگام چشمان وحشت زده و متحیر چند کودک توجه من را به خود جلب کرد؛ چشمانی که به 2 گوسفند دوخته شده بود که در وسط خیابان ذبح میشدند.
بچهها بهت زده سر بریده گوسفند را در یک طرف و بدن گوسفند را در حال دست وپا زدن و جاری شدن خون در طرف دیگر نظاره میکردند.
در خیابان دیگری تجمع عدهای، توجهم را جلب کرد. جلوتر رفتم و دیدم شتری را دارند آماده ذبح میکنند و با هر حرکت ناگهانی شتر به اطراف عدهای پراکنده شده و طنزهای متعدد رد و بدل میشود.
این محل دیگر شباهتی به مراسم عزاداری نداشت. شاید تنها نکته متاثرکنندهاش نالههای دلخراش شتر بود که برخی میگفتند دارد گریه میکند و پس از آن نیز ذبح بیرحمانه شتر که ایندفعه بزرگ و کوچک را بهت زده و متاثر کرد.
از چند نفری که مشغول ذبح دام بودند سؤال کردم ، آیا از مخاطرات بهداشتی و روانی که کار آنهابه دنبال خواهد داشت اطلاع دارند؟ نه تنها اطلاعی نداشتند، بلکه اهمیتی هم نمیدادند.
از صاحبان قربانیها سؤال کردم که چرا برای قربانی کردن از محلهای بهداشتی و دور از چشم کودکان استفاده نمیکنید؟ در پاسخ گفتند که اطلاعی از این محلها ندارند و برخی میگفتند که باید گوسفند خود را جلوی فلان دسته دعزاداری ذبح نمایند.
با دیدن این صحنهها بهخود گفتم کاش مسئولان، ذبح دام با هر منظوری را خارج از کشتارگاه مثل علامت آوردن جلوی دستهها ممنوع میکردند که یقینا مخاطراتی که ذبح غیربهداشتی دام دارد بسیار بیشتر است.
این در حالی است که در این ایام تمامی کشتارگاههای دام استان بههمراه 2مرکز عرضه دام متعلق به سازمان سردخانه و کشتارگاههای شهرداری تهران واقع در مناطق 15و18 آماده خدمات رسانی به شهروندان عزیز بود.
اطلاع رسانی از طریق رسانهها صورت گرفته اما استقبال زیادی صورت نگرفت.
دامپزشکی بهعنوان متولی بهداشت دام همواره متذکر مخاطرات ذبح غیربهداشتی خصوصا در سالجاری بوده است، اما برای رفع این معضل قرار بود سازمان سردخانه وکشتارگاههای شهرداری تهران از سال 1383 به کمک مناطق شهرداری 8 مرکز عرضه دام بهداشتی و همچنین ذبح دام در مناطق مستعد ایجاد کند که اولین مرکز در سال 1384 در منطقه 18 و دومین مرکز در سال 1385 در منطقه 15 به بهره برداری رسید، اما از سایر مراکز هنوز خبری نیست که درصورت آماده شدن تمامی این مراکز، سازمان دامپزشکی با بهکار گیری دامپزشکان در این مراکز قسمتی از این معضل را حل میکند.
قسمت دیگر این مشکل هم به سنت و فرهنگ موجود در جامعه بر میگردد.پیشنهادی که دارم این است که استانداری تهران گروهی متشکل از علمای دینی، جامعه شناسان، روانشناسان، نمایندگان وزارت بهداشت و دامپزشکی را گرد هم آورد تا شرایط مناسب و بهداشتی را برای انجام نذورات تدوین کنند وسپس به کمک رسانهها مردم را از مخاطرات، آگاه و به انجام صحیح و بهداشتی قربانی تشویق و راهنمائی نمایند.
*مدیر آموزش دامپزشکی استان تهران